O monte de Froxán precisa de ti este 18 de novembro!
Esta fin de semana hai roga dobre: o sábado 17 no Ribeiro (inscricións pechadas) e o domingo 18 en Froxán (inscrición aberta ata o venres 16). Non perdas estes días de sollío para vir eliminar Acacia e Eucalipto cunha nova roga e albaroque na Área Conservada pola Comunidade Local de Froxán, en Lousame, recoñecida como ICCA (Indigenous and Community Conserved Areas) polo programa das Nacións Unidas para o Ambiente. Como sempre, despois dos traballos colectivos no monte (roga), premiarase as brigadistas asistentes cun xantar de convivio (albaroque).
Os traballos nesta xornada centraranse na eliminación de rebrotes de eucalipto e acacia, nas zonas onde continuaremos facendo plantacións de frondosas autóctonas con centros educativos nos próximos meses. Precisamos que vos apuntedes mediante un correo electrónico a brigadas@verdegaia.org e que estexades puntualmente ás 10 da mañá no punto de encontro (Google Maps) para irmos xuntas á zona da intervención. Agradécese que nos notifiquedes se tendes algún requerimento alimentario especial para tentar que no albaroque haxa algo para todo o mundo.
Nova brigada desacaciadora no Ribeiro o 17 de novembro
O sábado 17 de novembro botámonos novamente ao monte na aldea de Lentille, concello de Cenlle (Ribeiro) pra atacar a invasión de mimosa (Acacia dealbata) que sofre a comarca. Nesta roga continuaranse os traballos iniciados o pasado mes de maio nunha zona que levaba en estado de abandono desde a década de 1970. Os actuais propietarios pretenden recuperar os valores naturais da mesma así como os canais e pozos de rego antigos, coa súa biodiversidade asociada. A intervención manual terá como obxectivo eliminar os pés de acacia mantendo as árbores autóctonas que conseguiron sobrevivir (carballos, érvedos, etc.) para así introducir este mesmo inverno froiteiras bravas.
Para participar nesta acción é imprescindíbel en primeiro lugar estar inscrita como Brigadista no proxecto, o que se pode facer por medio deste formulario, e ademais de indicar o compromiso expreso de acudir á convocatoria do 17 de novembro mediante correo a brigadas@verdegaia.org O límite de persoas participantes fíxase en 30 para facilitar os traballos de modo que se irán cubrindo por orde de inscrición. Agradécese que nos notifiquedes se tendes algún requerimento alimentario especial para tentar que no albaroque haxa algo para vós. A data límite para apuntarse é o 13 de novembro para poder organizar ben a comida e demais loxística.
Comezaremos os traballos ás 10 da mañá e pararemos para o albaroque por volta das 14:00, regado cos excelentes viños e licores do Ribeiro aos que nos ten (mal) acostumadas a Brigada da comarca. A roga non se suspenderá en caso de chuva, polo que vinde preparadas por se fai mal tempo. Despois do albaroque, na parte da tarde, haberá foliada e, se a climatoloxía o permite, un novo roteiro descobrindo os tesouros patrimoniais da contorna.
Continúa a Brigada deseucaliptizadora de Corcubión
O pasado sábado 27 de outubro, os membros da Asociación “Boca de Sapo” de Corcubión, acudiron ao “Prado Cambeiro” para continuar coas labores de tala de eucaliptos e conservación desta parcela. Trátase dun terreno de propiedade municipal situada xusto sobre a vila, e que cunhas 2 hectáreas e orientación leste, sirve de finca piloto para a posta en andamento das Brigadas en Corcubión.
Apenas quedan xa eucaliptos e agora, na próxima actuación, temos que traballar na eliminación de Acacia dealbata (mimosas) existentes na parte alta da braña, traballo ben tedioso polo alto grao de concentración deste tipo de especie que fan unha matogueira moi tupida e dificil. Tamén fixemos traballos de agrupación da valumada e limpeza de polas dos eucaliptos que se talaron.
Seguiremos adiante co plan de rexeneración da finca, do que iremos informando conforme vaiamos progresando nos traballos. Está previsto plantar castiñeiros, carballos, froitais… no vindeiro mes de xaneiro, e para iso tamén temos a colaboración dun veciño da finca, Manolo Canosa, que nos permite utilizar o seu terreo para facer un sementeiro. Preténdese implicar ademais os rapaces e rapazas do CEIP Praia de Quenxe de Corcubión para que veñan plantar na altura certa.
Un saúdos a tódolos/as “Brigadistas”, dende Corcubión.
Francisco Santiago López, membro da Asociación “Boca de Sapo” de Corcubión
Noticia en Que pasa na costa.
13 de outubro: Nova roga deseucaliptizadora en Rebordelo
Desde a CMMC de Rebordelo no concello de Cerdedo-Cotobade, continuamos cos traballos nunha nova roga das brigadas deseucaliptizadoras marcada para o sábado 13 de outubro. A proposta de voluntariado nesta ocasión céntrase nunha área do territorio que sufriu o desastre ambiental da vaga de lumes de outubro de 2017. Nesta nova convocatoria continuaránse consolidando os traballos da roga anterior realizando a corta e retirada da madeira queimada, principalmente eucaliptos de pequeno porte e o control dos retoños dos mesmos. Tamén realizaremos tarefas de descasque nas masas próximas desta especie que non foron afectados polo lume, para progresivamente eliminala da zona. Partirmos para a zona de traballo ás 9:30 polo que se debe estar puntualmente no punto de encontro a esa hora como moi tarde. O prazo para se apuntar finaliza o día 8 de outubro, sendo preciso enviar un correo a brigadas@verdegaia.org
Coa devandita proposta preténdese crear unha área de conservación dentro da comunidade de montes, a cal ocuparía dous terzos da súa totalidade, destinada á conservación ambiental e ao uso publico. Deste xeito, xeraríase un cordón de protección de frondosas que protexería á aldea dos lumes forestais, así como a outros servizos ecosistémicos, como o abastecemento de auga, a apicultura ou a produción micolóxica ou da castaña, proxectos que se están a desenvolver en fase inicial na comunidade.
O monte veciñal de Rebordelo representa unha mostra ecolóxica e etnográfica da paisaxe en transición entre as serras litorais e a dorsal galega, onde se atopan bosques de frondosas en bo estado de conservación (Q. robur, Q. pyrenaica, Q. petraea, Q. suber, alen de bidueiras, salgueiros, sabugueiros, castiñeiros, loureiros estripeiros). Por este motivo existe unha biodiversidade moi particular xa que atopamos especies características de distintas faixas ecolóxicas, podendo servir esta actuación de recuperación e restauración ambiental como corredor ecolóxico entre as dúas Zonas de Especial Protección dos Valores Naturais presentes no concello de Cotobade: o ZEPVN Rio Lérez e ZEPVN Serra do cando. Ademais, en canto a recursos arqueolóxicos e etnográficos, destacan varios xacementos castrexos, como o castro de Famelga e o da Atalaia, así como numerosas fontes, cruceiros, petos de ánimas e conxuntos arquitectónicos tradicionais.
Por todos estes motivos, dende a CMMC de Rebordelo facemos unha roga a solidariedade para a consolidación desta área de protección e para erradicar as especies invasoras do noso monte. Préstache unirte á nosa Brigada? Agardámoste!
Crónica da roga de Frojám de 22 de setembro
Mais de 30 pessoas voluntárias, de todas as idades, voltaram-se a juntar no Monte Vicinhal de Frojám (Froxán), em Lousame, na terceira intervenção que realizam as Brigadas deseucaliptizadoras nesta Área Conservada por Povos Indígenas e Comunidades Locais reconhecida polas Nações Unidas. As anteriores realizaram-se em abril e julho deste ano, e precisamente a deste sábado 22 centrou-se em consolidar os trabalhos de eliminação de eucaliptos e plantação de frondosas nativas que se realizaram na própria atuação de abril (apoiada pola European Outdoor Conservation Association) e outras realizadas no início do ano com o apoio de centros de madrinhas. Em total, nesta intervenção eliminaram-se rebrotes de eucalipto em quase 7 hectares.
As Brigadas receberam também nesta intervenção a visita da equipe das notícias de La Sexta, que filmaram uma reportagem entrevistando as brigadistas e fazendo uma conexão em direto durante o jornal das 14h00. A equipa acompanhou as brigadistas nos trabalhos realizados nas áreas da Costaneira, Costa, Volta dos Carros e Ramo Curvo, e ainda durante o jantar de alvoroque na que as voluntárias degustaram salada de gravanços, empadas de Ardeleiros (Lousame) e bica de Frojám.
22 de setembro, día europeo das comunidades sustentábeis, roga en Froxán
O día 22 de setembro celebramos o Día Europeo das Comunidades Sustentábeis, que procura por en destaque as iniciativas locais de todo o continente que fan frente ao cambio climático e á crise ecolóxica, xunto co Día Internacional de Combate frente aos monocultivos forestais que se celebra todos os anos o 21 de setembro. As Brigadas deseucaliptizadoras xunto coa Comunidade do Monte Veciñal en Man Común de Froxán e a Sociedade Histórica e Cultural Coluna Sanfins súmanse a este chamado cunha nova roga e albaroque na Área Conservada pola Comunidade Local de Froxán, en Lousame, recoñecida como ICCA (Indigenous and Community Conserved Areas) polo programa das Nacións Unidas para o Ambiente. Como sempre, despois dos traballos colectivos no monte (roga), premiarase as brigadistas asistentes cun xantar de convivio (albaroque).
Os traballos nesta xornada centraranse na eliminación de rebrotes de eucalipto dun hábitat de interese comunitario 9230 de Carballeiras galaico-portugueses con Quercus robur e Quercus pyrenaica, que foi obxecto de traballos de restauración no pasado inverno e primavera coa plantación de miles de pés de frondosas nativas mediante a campaña de micromecenado “No corazón unha árbore” e onde se continuará traballando no próximo inverno co apoio da European Outdoor Conservation Association. Continuaremos os traballos na parte alta do monte, removendo especies exóticas da zona húmida higro-turbosa de “Campo de Lamas”, un proxecto de recuperación ambiental seleccionado como un dos catro casos piloto para a guía “Cómo planificar los proyectos de custodia para adaptarse al cambio climático en las regiones vulnerables de España”, e que podedes coñecer en detalle a través do Anexo A1 da guía.
Os traballos en Froxán comezarán no monte ás 10 da mañá, máis é imprescindíbel estar puntualmente no punto de encontro (que será comunicado ás persoas inscritas) ás 9:30 para irmos xuntas á zona da intervención. Para participar nesta acción é necesario en primeiro lugar estar inscrito como Brigadista no proxecto, o que se pode facer por medio deste formulario, e ademais de indicar o compromiso expreso de acudir á convocatoria de 22 de setembro mediante un correo electrónico a brigadas@verdegaia.org Agradécese que nos notifiquedes se tendes algún requerimento alimentario especial para tentar que no albaroque haxa algo para vós. A data límite para apuntarse é o 16 de setembro para poder organizar ben a comida e demais loxística.
Crónica (visual) da Brigada de Corcubión
O verdadeiro heroísmo consiste en trocar os anceios en realidades, as ideias en feitos.
A. Daniel Rodríguez Castelao
O primeiro día de setembro a Asociación “Boca de Sapo” levou a cabo a roga inaugural das Brigadas deseucaliptizadoras na Costa da Morte, cunha intervención de eliminación de eucaliptos nunha parcela denominada “Monte Cabeiro”, actualmente de titularidade municipal. A parcela de 7.586 metros cadrados encóntrase no lugar de Amarelle, máis a apenas 250 metros da vila, que sofreu importantes vagas de lumes no pasado. Con esta actuación, “Boca de Sapo”, unha asociación eco-social e cultural, sen ánimo de lucro, pretende implicarse na restauración e conservación ambiental destes espazos naturais de Corcubión, nun proxecto que terá continuidade no tempo e que non só implicará a supresión de especies exóticas invasoras se non que traballos de consolidación e rexenerado natural das árbores autóctones presentes e a plantación de novas árbores para aumentar a diversidade biolóxica destes espazos.
Primeira roga en Corcubión impulsada por Boca de Sapo
O próximo sábado 1 de setembro a Asociación “Boca de Sapo” realizará a primeira intervención da brigada local de Corcubión eliminando eucaliptos dunha parcela denominada “Monte Cabeiro”, actualmente de titularidade municipal. A parcela de 7.586 metros cadrados e encóntrase no lugar de Amarelle, máis a apenas 250 metros da vila. Con esta actuación, “Boca de Sapo”, unha asociación eco-social e cultural, sen ánimo de lucro, pretende implicarse na restauración e conservación ambiental dos espazos naturais de Corcubión eliminando os factores que supoñén unha ameaza á biodiversidade do bosque húmedo atlántico galego.
Para iso, Boca de Sapo presentou de maneira pública no Concello de Corcubión, a través do seu regulamento de Participación Cidadá (aprobado na sesión plenaria do 26 de marzo de 2015 e publicado no BOP o 25 de maio de 2015) e de xeito extensivo a toda a cidadanía, unha moción para a declaración de Corcubión como “Concello Libre de eucaliptos”. A devandita moción foi aprobada polo pleno do Concello en novembro do 2017 pola maioria dos grupos políticos coa abstención do partido do PACOR. Esta parcela de Monte Cabeiro pretende ser a primeira na que actúe a Brigada de Boca de Sapo, nun proxecto a longo prazo que irá aumentando as superficies de actuación.
Para colaborar coa Brigada local das Brigadas deseucaliptizadoras que promove a Asociación Boca de Sapo en Corcubión podedes entrar en contacto co colectivo por medio do seu Facebook ou enviando un correo ao email das Brigadas.
Crónica: Comezan as Brigadas deseucaliptadoras en Rebordelo
O pasado 18 de agosto tivo lugar a primeira xornada de participación das brigadas deseucaliptizadoras no monte comunal de Rebordelo. A zona de actuación corresponde a un proxecto de custodia comunitaria do territorio posto en marcha pola comunidade co fin de crear unha franxa de protección e conservación que protexerá a aldea ademais de preservar os recursos ecosistémicos e o seu patrimonio ambiental.
En total fomos 19 voluntarias e voluntarios, que con moita enerxía, comezamos a xornada facendo unha cadea para arrincar os retoños de semente, na zona afectada polos incendios de 2017, nas vindeiras rogas procederemos a corta e retirada da masa de eucaliptos queimados de pequeno porte que predomina nesa área.
Logo desta intervención, desprazámonos a unha carballeira en fase de consolidación, que contén masas de colonización de eucalipto. Nesta área empregamos a técnica de descasque, arrincando a cortiza da árbores desde o chan até o metro e medio de altura. Con esta técnica conseguimos a morte do eucalipto, xa que reduce a súa taxa de crecemento co fin de destinar os seus recursos á cicatrización do tronco. Desta forma evítase a produción de semente, e xeramos unha vía de entrada para fungos e patóxenos, evitando así a posibilidade de retoño da planta xa que de producirse estes, serían demasiado débiles para aguantar as xiadas do inverno e a presión do gorgollo.
Este método, empregado xa na comunidade con experiencias positivas (a árbore morre no prazo dun ano, momento en que retiramos o tronco seco) presenta a vantaxe que durante o proceso de seca, séguese mantendo parte da cuberta arbórea, polo que evitamos o crecemento da matogueira ata a retirada definitiva do tronco, evitando o esforzo e gasto que supón facer accesibles estas áreas illadas dentro das toxeiras que predominan nesa zona de transición entre estadios de sucesión ecolóxica. Ademais a retirada posterior do tronco e menos lesiva para o estrato arborescente e as árbores que están próximas e queremos conservar, xa que se reduce seu peso e a superficie de copa e ramas secundarias, son moito menos extensas e máis lixeiras no momento da súa retirada, provocando menos danos no seu abatemento e facilitando a retirada de xeito manual.
Finalizada a xornada de traballo celebramos o albaroque na casa do pobo de Rebordelo, desfrutando da comida e do grupo de participantes, de conversas, de intercambio de experiencias que logo dunha longa sobremesa rematamos cun pequeno roteiro polo sendeiro do Sabugueiro e unha tarde no río na praia fluvial de Carballedo.
Moito traballo en marcha, moito por facer, mais comezamos un proxecto de intervención motivador grazas a participación de persoas que adican o seu tempo e enerxía a facer estas cousas posibles. Por iso moitas grazas os que participastes e vos agardamos para vindeiras convocatorias, a seguinte 13 de Outubro voltarán as brigadas a Rebordelo.
Grazas voluntarias e voluntarios.
18 de agosto, as Brigadas toman Rebordelo
O día 18 de agosto as Brigadas deseucaliptizadoras inician os seus traballos coa Comunidade do Monte Veciñal en Man Comñun de Rebordelo, nas terras de Cotobade. A Comunidade de Rebordelo está comprometida na aposta por un novo modelo de relación co medio, sostible con criterio ambiental e baseado na multifuncionalidade onde se valorice o patrimonio e os recursos ecosistémicos que nos prove o noso monte. Para participar nesta acción, que comezará ás 10 da mañá, cumpre enviar un correo electrónico a brigadas@verdegaia.org confirmando a participación ata o día 12 de agosto (ademais de estar previamente inscrita como brigadista). Desde xeito
A proposta de traballo para o próximo 18 de agosto sitúase nunha zona do territorio comunitario que foi invadida por eucaliptos colonizando espazos de matogueira e parte dunha carballeira de gran extension pero en distintas fases de desenvolvemento. Esta área viuse afectada pola vaga de lumes de 2017 co drama acontecido nesa noite negra que nos visitou “Ophelia”. Isto, ademais de supor un duro golpe á Comunidade, que perdeu varios cultivos silvicolas de piñeiro, próximos á corta e sustitución por frondosas, deixou a Comunidade, que ocupa 300 hectáreas, nunha situación difícil.
A Comunidade de Rebordelo quere crear unha Área de Conservación dentro da comunidade que ocuparía dous terzos da superficie, adicada á conservación ambiental e uso público, xerando un cordón de proteción de frondosas que protexa a aldea como ata agora da triste realidade do lume. Nesta área atópanse os nosos abastecementos de auga, as zonas de produción micolóxica e de production de castaña que se están a desenvolver. No resto do territorio estanse avaliando posibilidades doutros aproveitamentos como a apicultura ou gandaría en extensivo.
Desde a Comunidade apelouse ás Brigadas para axudar na consolidación desta área de protección, para erradicar a colonización de eucaliptos e acacias (principalmente dealbata e melanoxylom) no monte, unha vez que require traballo manual minucioso inasumible económicamente para a Comunidade, envellecida e reducida en poboación. Por iso se fai un apelo á participación nesta roga, somando o apoio das persoas que valoran o noso patrimonio e queren ser partícipes da súa conservación e rexeneración.
O territorio do Monte Veciñal de Rebordelo representa unha mostra ecolóxica e etnoráfica da paisaxe en transición entre as serras litorais e a dorsal galega. Por este motivo responde a unha biodiversidade moi particular xa que atopamos especies características de distintas faixas ecolóxicas. Serve de corredor ecolóxico entre as dúas áreas de especial conservación dentro do concello de Cotobade: O Río Lérez, ZEPVN (zona de especial protección dos valores naturais) e LIC (lugar de importancia comunitaria), que discorre polo Concello con tramos ben conservados de bosque de galería ou ameneiral ribeiro en canto á vexetación, coas correspondentes especies faunísticas asociadas ao río e ao bosque de ribeira; e a Serra do Cando, ZEPVN (zona de especial protección dos valores naturais) e LIC (lugar de importancia comunitaria), situada ao leste do Concello, dentro da Dorsal Galega, con notables extensións de matogueira xunto con pequenas carballeiras e pequenas superficies de turbeiras e torgueiras con esfagno.
O monte comunal de Rebordelo posúe os seus propios valores ecolóxicos. Neste entorno atopamos bosques de frondosas en bo estado de conservación, zona transición climática entre clima oceánico húmido e mediterraneizado. Cabe resaltar a convivencia de grande variedade especies do xénero Quercus, robur, pyrenaica, petraea, suber, segundo a altitude, alén doutras especies de frondosas, abundan as bidueiras, salgueiros, sabugueiros, castiñeiros, loureiros estripeiros etc. Especialmente resaltables serían as zonas de bosque mixto entre carballos e acibeiras que son representativas de bosques maduros e moi pouco frecuentes. Atópanse tres hátitats de tipo prioritario os xa citados coma valores do concello pero que carecían de protección e plan de usos e xestión, cousa que se está a remediar na comunidade implantando dende hai anos un novo modelo de xestión sostible e multifuncional.